นายประวิทย์ ใจคำ หัวหน้าอุทยานแห่งชาติเวียงโกศัย จังหวัดแพร่ เปิดเผยว่า จากสถานการณ์ปัญหาหมอกควันไฟป่าในพื้นที่จังหวัดแพร่ ค่าฝุ่นละอองขนาดเล็กเพิ่มสูงขึ้นจนอยู่ในเกณฑ์ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชน ซึ่งสาเหตุส่วนหนึ่งมาจากการทำการเกษตรของพี่น้องในพื้นที่ เพื่อการปกป้องรักษาผืนป่า และขอความร่วมมือไม่ให้จุดไฟเผาป่า ตามนโยบายและข้อสั่งการของกรมอุทยานแห่งชาติฯ และจังหวัดแพร่ ในการป้องกันและแก้ไขปัญหาหมอกควันและไฟป่า
เมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2567 อุทยานแห่งชาติเวียงโกศัย ร่วมกับหน่วยงานราชการประจำอำเภอวังชิ้น และพี่น้องประชาชนทุกหมู่บ้านรอบแนวเขตอุทยานจัดกิจกรรม “ร่วมใจรักษ์ป่า บูชาผีขุนน้ำ สืบสานวัฒนธรรมคนอยู่คู่กับป่า” โดยมีพระครูวิจิตรธรรมสาธกเจ้าคณะอำเภอวังชิ้น พระครูภาวนาเจติยานุกิจผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระธาตุช่อแฮพระอารามหลวงมาร่วมเป็นประธานฝ่ายสงฆ์ หน่วยงานราชการ ฝ่ายความมั่นคง ฝ่ายปกครอง ผู้นำท้องถิ่นท้องที่ และชาวบ้านที่สนใจเข้าร่วมกว่า 200 คน ณ บริเวณลานกิจกรรมค่ายเยาวชน อุทยานแห่งชาติเวียงโกศัย
กิจกรรมครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประสานความสัมพันธ์อันดีระหว่างพี่น้องประชาชนและเจ้าหน้าที่ และใช้ความเชื่อทางจิตวิญญาณ ความเชื่อในความศักดิ์สิทธิ์ของเจ้าป่าเจ้าเขา ผีขุนน้ำต่างๆ ในการป้องปรามการเผาป่า เป็นกิจกรรมเชิงสัญลักษณ์แสดงถึงความรัก หวงแหนป่า และสัญญาว่าจะร่วมกันดูแลป่า ซึ่งอาจจะส่งผลให้เกิดความยำเกรง และลดพฤติกรรมลักลอบเผาป่าลงได้ โดยกิจกรรมประกอบด้วย การฟังธรรมขอฝน การเลี้ยงผีขุนน้ำ การสาบแช่ง (ตู้) ผู้ที่จุดไฟเผาป่าในพื้นที่อุทยานและพื้นที่ป่าใกล้เคียงโดยผู้นำทางจิตวิญญาณ (เก๊าผี) ของพี่น้องชาวกะเหรี่ยงและคนพื้นเมืองในทุกหมู่บ้าน และการร่วมดื่มน้ำสาบานเพื่อแสดงตนในการปกป้องรักษาผืนป่า