อุทยานแห่งชาติห้วยน้ำดัง อีกหนึ่งในที่สุดของอุทยานแห่งชาติทางภาคเหนือก็คือ ห้วยน้ำดัง ซึ่งมีชื่อเสียงโดดเด่นและโด่งดังในเรื่องของจุดชมทะเลหมอกที่งดงามและอลังการที่สุดของเมืองไทย รายรอบด้วยเทือกดอยและขุนเขาแสนสวยมากมาย ทั้งดอยกิ่วลม ดอยช้าง และดอยสามหมื่น อันแฝงไว้ด้วยความหลากหลายของสายน้ำ ธารน้ำตก และพุน้ำร้อนจากใต้พิภพให้ค้นหาอีกนับไม่ถ้วน
ห้วยน้ำดัง ประกาศให้เป็นอุทยานแห่งชาติเมื่อวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2538 โดยครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 1,252.12 ตารางกิลเมตร ในเขตอำเภอเวียงแหง อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ และอำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน นับเป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 81 ของประเทศ
ห้วยน้ำดังคือ ความโดดเด่นท่ามกลางเทือกดอยสูงสลับซับซ้อนชายแดนไทย-เมียนมาร์ ในเขตติดต่อของจังหวัดแม่ฮ่องสอนและเชียงใหม่ ซึ่งเป็นที่รู้จักในความงดงามเลื่องชื่อของทะเลหมอกที่งดงามที่สุดแห่งหนึ่งของเมืองไทย และยิ่งถ้าได้ขึ้นไปเยือนในฤดูหนาวที่อากาศเย็นเยียบ และท้องฟ้ายามค่ำคืนกระจ่างใสด้วยแล้ว ก็ย่อมจะเป็นโอกาสอันดีที่ได้ชื่นชมทะเลดาวดารดาษเต็มฟ้า
อุทยานแห่งชาติห้วยน้ำดังมีความโดดเด่นในด้านทัศนียภาพของขุนเขาแสนหนาวซึ่งได้รับความนิยมเป็นอย่างมากตลอดมา โดยเฉพาะบริเวณกิ่วลม หรือจุดชมทิวทัศน์ห้วยน้ำดัง ระหว่างฤดูหนาว ช่วงเดือนธันวาคม-กุมภาพันธ์ นักเดินทางจำนวนมากจะขึ้นมาค้างแรมเพื่อรอชมดวงอาทิตย์ขึ้น รวมทั้งชมทะเลหมอกขาวละมุนที่ห่มคลุมไปทั่วหุบเขากว้างไกล ยิ่งถ้าในวันที่อากาศแจ่มใสจะมองเห็นแนวทิวเขาดอยเชียงดาวตั้งตระหง่านทะลุทะเลเมฆขึ้นมาอย่างน่าอัศจรรย์
“หมอก” เกิดขึ้นจากการกลั่นตัวของละอองไอน้ำในอากาศ คือ ช่วงเวลากลางวันพื้นดินจะได้รับความร้อนจากแสงอาทิตย์แล้วสะสมเอาไว้ ตอนกลางคืนพื้นดินจะค่อยๆ เย็นตัวลง เมื่ออากาศที่มีอุณหภูมิต่างกับพื้นดินเลื่อนไหลผ่านมา ก็จะเย็นตัวลงแล้วกลั่นตัวกลายเป็นหมอกในที่สุด โดยหมอกมักจะเกิดขึ้นมากที่สุดในเวลากลางคืน หรือตอนเช้าที่อากาศเย็น ท้องฟ้าแจ่มใส และไม่มีลมแรง ทะเลหมอกอันงดงามของห้วยน้ำดังเกิดขึ้นในหุบเขากว้างใหญ่ ซึ่งหมอกจะไหลลงไปรวมตัวกัน เกิดเป็นความมหัศจรรย์ทางธรรมชาติที่น่าชม นอกจากจะเป็นจุดชมทะเลหมอกที่งดงามแล้ว อุทยานแห่งชาติห้วยน้ำดังยังมีชื่อเสี่ยงในเรื่องของน้ำพุร้อนจากใต้พื้นพิภพอย่าง โป่งเดือด และพืชพันธุ์ไม้ที่สวยงามมากมายอีกด้วย
การเดินทาง เดินทางจากอำเภอเมืองเชียงใหม่ ตามทางหลวงหมายเลข 107 และเข้าไปทางแยกช้ายมือที่ตลาดแม่มาลัย อำเภอแม่แตง ไปตามทางหลวงหมายเลข 1095 (สายแม่มาลัย-ปาย) จนถึงช่วงหลัก กม. ที่ 65-66 มีทางแยกขวามือและป้อมยามตั้งอยู่บริเวณทางเข้าห้วยน้ำดัง ระยะทางประมาณ 6 กิโลเมตร เดินทางต่อไปอีกประมาณ 3 กิโลเมตร จะถึงจุดชมทิวทัศน์ดอยช้าง สำหรับเส้นทางไปโป่งเดือดนั้นใช้ทางหลวงหมายเลข 1095 ที่ กม. 42 ก่อนถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติ เลี้ยวขวาเข้าไป 6.5 กิโล่เมตร ถึงหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ นด. 1 (โป่งเดือด) จากนั้นเดินเท้าไปราว 500 เมตร ถึงโป่งเดือด
ที่มา.. หนังสือที่สุดอุทยานแห่งชาติในประเทศไทย สำนักอุทยานแห่งชาติ (978-616-316-504-6)