“ไม่เพียงแต่จะยิ่งใหญ่ทั้งในแง่ของความเป็นขุนเขาที่มียอดสูงเป็นอันดับหนึ่งของประเทศ แต่ดอยอินทนนท์ยังยิ่งใหญ่ทั้งเรื่องแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่มีความโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์ ไปจนถึงพืชพรรณไม้และสัตว์ป่าที่หาชมได้ยากในพื้นที่อื่น ๆ ของประเทศ อย่างข้าวตอกฤษี หนูผีอ่างกา และนกกินปลีหางยาวเขียวชนิดย่อยอ่างกา”
ดอยอินทนนท์ แต่เดิมดอยที่มียอดสูงสุดเป็นอันดับ 1 ของประเทศแห่งนี้มีชื่อว่า “ดอยอ่างกา” ซึ่งมีที่มาจากเรื่องเล่าขานว่า เลยจากจุดยอดดอยไปทางทิศตะวันตกราว 300 เมตร มีหนองน้ำกลางป่าที่อีกาชอบลงไปเล่นน้ำกัน ปัจจุบันมีพื้นที่ประมาณ 481.89 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุม 4 อำเภอในเขตจังหวัดเชียงใหม่คือ แม่แจ่ม จอมทอง แม่วาง และดอยหล่อ ประกาศให้เป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 6 ของไทยเมื่อวันที่ 2 ตุลาคม พ.ศ. 2515
จากเทือกเขาหิมาลัยอันแสนหนาวเย็นในดินแดนไกลโพ้นของประเทศอินเดียและเนปาล ที่ทอดตัวต่อเนื่องมาสูตอนเหนือของไทย และสิ้นสุดปลายเทือก ณ ขุนดอยที่สูงที่สุดของไทยนาม “ดอยอินทนนท์” ความสูงถึง 2,565 เมตร จากระดับ ทะเลปานกลาง จึงก่อให้เกิดอากาศหนาวเย็นและชุ่มชื้น โดยเฉพาะส่วนยอดสูงสุดที่กลาย
สภาพเป็นป่าดงดิบเขาถูกปกคลุมไว้ด้วยม่านหมอกและไอเย็นอยู่ชั่วนาตาปี สภาพโดยรวมของป่ามีความร่มครึ้ม มีพืชพวกมอสส์ ฝอย ลม ไลเคน เฟิน และกล้วยไม้เกาะเกี่ยวเลื้อยพันตามลำต้นของแม่ไม้ใหญ่อย่างหนาแน่น บนพื้นดินมีข้าวตอกฤๅษีปูเป็นพรมเขียวสด ไม่ต่างกับป่าหิมพานต์อันลึกลับ
ส่วนหนึ่งของยอดดอยอินทนนท์มีสภาพเป็นแองน้ำซับที่คนท้องถิ่นเรียกว่า “อ่างกาหลวง” ซึ่งปัจจุบันได้รับการพัฒนาเป็นเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติที่มีความพิเศษไม่เหมือนเส้นทางอื่น ๆ โดยจัดทำเป็นสะพานไม้ทอดยาวไปในป่าดงดิบเขาเพื่อศึกษานิเวศธรรมชาติ นอกจากนี้ ในพื้นที่ดอยอินทนนท์ สามารถชื่นชมกับพรรณไม้หลากหลายจากเขตหิมาลัย เช่น กุหลาบพันปี กุหลาบขาว กล้วยไม้รองเท้านารีอินทนนท์ และพืชกาฝากอย่างกระโถนพระฤๅษี รวมถึงสัตว์จากเขตหิมาลัย เช่น กวางผา หนูผีอ่างกา หนูน้ำดอยอ่างกา หนูผีหางยาวฟันแดง หนูผีป่าหางจู๋ ซาลาแมนเดอร์หรือกะท่าง
ดอยอินทนนท์นับเป็นสวรรค์ของนักดูนกโดยแท้ เนื่องจากมีนกอาศัยอยู่กว่า 400 ชนิด ทั้งนกประจำถิ่นและนกอพยพมาในฤดูหนาว ไม่ว่าจะเป็นนกกินปลีหางยาวเขียวชนิดย่อยอ่างกา นกศิวะหางสีตาล นกศิวะปีกสีฟ้า นกเขนหัวขาวท้ายแดง นกพญาไฟคอเทา และนกนิลตวาท้องสีส้มคอดำ เป็นต้น
ส่วนแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติอื่น ๆ ที่น่าไปเยือน เช่น น้ำตกแม่ยะ น้ำตกสิริภูมิ น้ำตกวชิรธาร และน้ำตกแม่ปาน อันยิ่งใหญ่และงดงาม รวมถึงเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติกิ่วแม่ปาน ระยะทาง 3.2 กิโลเมตร ที่อุดมไปด้วยพรรณไม้งามและ ขุนดอยตระหง่านเงื้อม
การเดินทางจากตัวเมืองเชียงใหม่ เดินทางโดยรถยนต์ไปตามถนนสายเชียงใหม่-ฮอด ประมาณหลัก กม. 58 ก่อนถึงตลาดอำเภอจอมทอง จะมีถนนแยกไปทางขวามือ (ถนนสายจอมทอง-ดอยอินนนท์ ซึ่งระยะทางถึงดอยอินทนนท์ประมาณ 48 กิโลเมตร) และจากทางแยกดังกล่าว เดินทางไปจนถึง กม. ที่ 8 มีเส้นทางแยกซ้ายมือ ให้เลี้ยวเข้าไปราว 1 กิโลเมตร จะถึงน้ำตกแม่กลาง ส่วนที่ทำการอุทยานแห่งชาตินั้นตั้งอยู่ที่ กม. 31
ที่มา.. หนังสือที่สุดอุทยานแห่งชาติในประเทศไทย สำนักอุทยานแห่งชาติ (978-616-316-504-6)