ภูเก็ต, ประเทศไทย – เมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม 2568 กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช (อส.) ได้จับมือกับพันธมิตรระดับนานาชาติ เปิดตัวโครงการอนุรักษ์และฟื้นฟูประชากรฉลามเสือดาว (StAR Thailand Project) อย่างเป็นทางการ โดยมีเป้าหมายหลักในการฟื้นฟูประชากรสัตว์ป่าคุ้มครองใกล้สูญพันธุ์ชนิดนี้ให้กลับคืนสู่ความอุดมสมบูรณ์ในน่านน้ำไทย ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายของ ดร.เฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในการฟื้นฟูระบบนิเวศทรัพยากรทางทะเล
ดร.ปิ่นสักก์ สุรัสวดี อธิบดีกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง เป็นเจ้าภาพเปิดงาน ณ สถานแสดงพันธุ์สัตว์น้ำภูเก็ตและเกาะไม้ท่อน จังหวัดภูเก็ต โดยได้รับความร่วมมือจากหลายหน่วยงานสำคัญ อาทิ กรมประมง (ปม.), อควาเรีย ภูเก็ต, โรงแรมเกาะไม้ท่อน, องค์กรไวล์ดเอด (WildAid) และองค์กรโอเชี่ยน บลู ทรี (Ocean Blue Tree)
ในพิธีเปิดตัวโครงการ มีการเคลื่อนย้ายลูกฉลามเสือดาวจำนวน 9 ตัว ซึ่งมีอายุประมาณ 1 ปี 2 เดือน และขนาดลำตัว 80-110 เซนติเมตร จากการเพาะเลี้ยงที่ศูนย์ชีววิทยาทางทะเลภูเก็ต ไปยังคอกทะเลที่เกาะไม้ท่อน เพื่อให้พวกมันได้ปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติก่อนที่จะปล่อยคืนสู่ทะเลจริงอย่างเป็นทางการ โดยในอนาคตจะมีการติดอุปกรณ์ติดตาม GPS เพื่อเฝ้าระวังและประเมินอัตราการรอดชีวิตของฉลามหลังการปล่อย
ฉลามเสือดาวมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการรักษาสมดุลของระบบนิเวศแนวปะการัง และยังเป็นสัตว์ที่นักดำน้ำทั่วโลกต้องการพบเห็น ซึ่งช่วยกระตุ้นการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ อย่างไรก็ตาม การฟื้นฟูประชากรฉลามและกระเบนเป็นงานที่ท้าทาย เนื่องจากสัตว์เหล่านี้มีลักษณะการเจริญเติบโตช้า เข้าสู่วัยเจริญพันธุ์ช้า และมีอัตราการสืบพันธุ์ต่ำ ดังนั้น การเพาะเลี้ยงและปล่อยคืนสู่ธรรมชาติจึงเป็นความหวังสำคัญในการรักษาประชากรและส่งเสริมการฟื้นตัวของพวกมัน
โครงการ StAR Thailand เป็นส่วนหนึ่งของเครือข่ายระดับนานาชาติ ReShark ซึ่งประกอบด้วยองค์กรอนุรักษ์กว่า 100 แห่งทั่วโลก โดยมีเป้าหมายในการฟื้นฟูประชากรฉลามและกระเบนใกล้สูญพันธุ์ โครงการ ReShark ได้เริ่มต้นขึ้นครั้งแรกที่หมู่เกาะราชาอัมพัต ประเทศอินโดนีเซีย เมื่อปี 2565 และประเทศไทยถือเป็นประเทศที่สองของโลกที่ได้เข้าร่วมโครงการอันทรงเกียรตินี้
โครงการ StAR Thailand ยังคงสานต่อจากโครงการ “Spot the Leopard Shark – Thailand” ซึ่งเชิญชวนนักดำน้ำส่งภาพถ่ายการพบเห็นฉลามเสือดาวในน่านน้ำไทย เพื่อให้นักวิทยาศาสตร์ใช้ข้อมูลเหล่านี้ในการประเมินจำนวนประชากร พฤติกรรม และถิ่นอาศัยของฉลามเสือดาว
ปัจจุบัน ทีมงานกำลังอยู่ระหว่างการวิเคราะห์ความสามารถในการดำรงอยู่ของประชากร เพื่อประเมินความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์และกำหนดแนวทางการอนุรักษ์ที่เหมาะสม รวมถึงการคัดเลือกพื้นที่และจำนวนฉลามที่เหมาะสมสำหรับการปล่อยในอนาคต เพื่อให้มั่นใจว่าโครงการจะประสบความสำเร็จและมีส่วนช่วยในการอนุรักษ์ฉลามเสือดาวอย่างยั่งยืนต่อไป.